Frontex chce stworzyć cyfrowego bliźniaka zewnętrznych granic UE. Umożliwi to przygotowanie na różne scenariusze i zagrożenia

Już w grudniu br. startuje konkurs, którego celem będzie zobrazowanie zewnętrznego odcinka granicy UE w jak najdokładniejszym sposób. To zostawiamy aplikantom, jakie dane, oprócz danych satelitarnych, można wykorzystać do tego, żeby replika tego obszaru była jak najdokładniejsza i służyła do jak najlepszych symulacji, dotyczących np. rozmieszczenia sprzętu do monitoringu granicy – wyjaśnia w rozmowie z agencją Newseria Biznes Marta Krywanis z Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex).

Podstawą technologii digital twin jest zaprojektowanie modelu, który stanowi wirtualną reprezentację przedmiotu lub systemu istniejącego w świecie rzeczywistym, dokładnie odwzorowując wszystkie jego unikalne cechy. Następnie na tym wirtualnym modelu przeprowadzane są testy i symulacje, które pokazują, jak dany produkt bądź system będzie się zachowywał, gdy zostanie poddany działaniu różnych czynników. Innymi słowy: cyfrowy bliźniak umożliwia dokładną replikę zachodzących działań w świecie wirtualnym. W przypadku ochrony granic UE pozwoli to m.in. na symulację różnych sytuacji zagrożenia i opracowanie odpowiednich scenariuszy reagowania.

 Chcemy zbudować cyfrowego bliźniaka dla pewnego odcinka zewnętrznej granicy UE. Natomiast długofalowo, w przyszłości naszym celem jest posiadanie bliźniaka cyfrowego dla wszystkich granic zewnętrznych Unii Europejskiej – mówi Marta Krywanis.

Cyfrowy bliźniak dla odcinka zewnętrznej granicy UE ma powstać m.in. na podstawie danych satelitarnych z unijnego programu Copernicus. Szczegóły konkursu są dostępne na stronie frontex.europa.eu.

Na razie będzie to raczej projekt naukowo-badawczy. Jednak jeśli okaże się sukcesem, wówczas chcielibyśmy wdrożyć go w nasze portfolio rozwiązań, które będziemy oferować krajom członkowskim UE. My, jako Frontex, jesteśmy agencją operacyjną, więc chcemy, żeby to wszystko wspierało działania ludzi, którzy pracują na granicach. Chcemy budować nowe rozwiązania, które będą służyły i dostarczały jak najlepszych informacji krajom członkowskim i krajom stowarzyszonym strefy Schengen – podkreśla ekspertka Frontexu.

Ze wstępnych danych Frontexu wynika, że w pierwszych 10 miesiącach 2024 roku liczba nielegalnych przekroczeń zewnętrznej granicy Unii Europejskiej spadła o 43 proc. r/r, do 191,9 tys. To głównie efekt znacznego spadku na szlakach migracyjnych w środkowej części Morza Śródziemnego (-62 proc. r/r) i na Bałkanach Zachodnich (-80 proc. r/r, do niecałych 17 tys.). Z drugiej strony duży wzrost, sięgający 195 proc. r/r, nastąpił na wschodniej granicy lądowej UE. Frontex podaje też, że najwięcej nielegalnych migrantów w tym roku to Syryjczycy, Malijczycy i Ukraińcy.

Skomplikowana sytuacja geopolityczna – w tym m.in. wojna w Ukrainie oraz niestabilna sytuacja na Bliskim Wschodzie i w krajach Sahelu – ma coraz większy wpływ na ochronę zewnętrznych granic UE. Presja migracyjna na Europę pozostaje znacząca, problemem wciąż jest też transgraniczna przestępczość i terroryzm, które mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo i funkcjonowanie granic UE – pokazuje opublikowana przez Frontex, najnowsza analiza ryzyk („Frontex Releases Annual Risk Analysis for 2024/2025: Navigating Complex Challenges”).

Zwalczanie zagrożeń w coraz większym stopniu wspierają nowe technologie, które usprawniają operacje zarządzania granicami i oferują nowe narzędzia, np. w walce z narastającym problemem handlu ludźmi. W ubiegłorocznym raporcie „The Horizon Technology Scanning Report” Frontex wskazuje, że kluczowe z nich to m.in. 6G, AI i analiza danych oparta na algorytmach sztucznej inteligencji, systemy autonomiczne, rozszerzona rzeczywistość i metawersum, które może np. otworzyć całkiem nowe możliwości szkoleniowe dla ok. 3 tys. funkcjonariuszy agencji.