Nadzieja i wyzwania

Wcześniactwo można zdefiniować zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) jako każdy poród przed osiągnięciem 37. tygodnia ciąży. Istnieje podział na trzy kategorie, uwzględniające wiek ciążowy:

• Ekstremalnie skrajne wcześniactwo - poród przed 27. tygodniem ciąży (27+6/7 Hbd).
• Skrajne wcześniactwo - urodzenie między 28. a 31. tygodniem ciąży (od 28+0/7 do 31+6/7 Hbd).
• Średnie lub późne wcześniactwo - narodziny między 32. a 36. tygodniem ciąży (od 32+0/7 do 36+6/7 Hbd).

Alternatywna definicja WHO określa wcześniactwo jako narodzenie dziecka o masie poniżej 2500 g. Podział ze względu na masę urodzeniową prezentuje się następująco:

• Ekstremalnie niska urodzeniowa masa ciała (ELBW) < 1000 g.
• Bardzo niska urodzeniowa masa ciała (VLBW) < 1500 g.
• Niska urodzeniowa masa ciała (LBW) < 2500 g.

Diagnoza wcześniactwa jest możliwa dzięki badaniom prenatalnym, umożliwiając ocenę wieku płodowego i dojrzałości dziecka. Wczesne rozpoznanie oraz zidentyfikowanie przyczyn porodu przedwczesnego mają kluczowe znaczenie dla dalszych losów dziecka.

Problemy zdrowotne częste u wcześniaków to:

• krwawienia dokomorowe i okołokomorowe,
• martwicze zapalenie jelit,
• niedokrwistość,
• przetrwały przewód tętniczy,
• przykomorowa leukomalacja,
• retinopatia wcześniaków,
• zaburzenia oddychania (bezdech wcześniaków, dysplazja oskrzelowo-płucna, zespół niewydolności oddechowej),
• zaburzenia słuchu,
• zakażenia lub posocznica noworodków.

Dzięki rosnącej świadomości na temat syndromu wcześniactwa, coraz więcej rodziców otacza swoje wcześniaki doskonałą opieką. W jaki sposób zaspokoić potrzeby wcześniaka? Pierwsze sześć lat życia stanowi okres wyjątkowy, gdyż maluch może wymagać zarówno ograniczenia bodźców, jak i dodatkowej stymulacji rozwoju. Rodziny muszą także być gotowe na regularne sesje rehabilitacyjne. Jednakże, jeżeli wcześniak otrzyma właściwą dawkę czułości, miłości i poświęcenia odpowiedniej ilości czasu, istnieje szansa na pokonanie wielu trudności i zwiększenie perspektyw prawidłowego rozwoju.

Wygląd wcześniaka

Charakterystyka wyglądu wcześniaka jest wyraźna. Przede wszystkim widać wyraźną nieproporcjonalność ciała, charakteryzującą się dużą głową, małymi i chudymi rączkami oraz nóżkami, a także długim tułowiem. Narządy płciowe nie są jeszcze w pełni rozwinięte; u chłopców może występować gładka moszna, czasami bez widocznych jąder, a u dziewczynek większe wargi sromowe, które niekiedy nie obejmują jeszcze mniejszych. Skóra wcześniaka jest niemal przezroczysta, pokryta delikatnym meszkiem, z wyraźnie widocznymi naczyniami krwionośnymi. Twarz malucha może przypominać twarz starszej osoby ze względu na silne pomarszczenia i jeszcze nienaciągniętą skórę.

Mimo że ten wygląd może wywoływać obawy, ważne jest, aby rodzice pamiętali, że z czasem wygląd dziecka urodzonego przedwcześnie się ureguluje. Co więcej, wcześniaki zazwyczaj doganiają swoich rówieśników pod względem rozwoju w pewnym okresie życia. Choć ten proces może zachodzić około trzeciego roku życia, czasami może się przedłużyć nawet do etapu przedszkolnego.